خانه های خلاق سینما بستری برای شکل گیری زنجیره فراوری هنر، صنعت سینما است - وبلاگ همصحبت

به گزارش وبلاگ همصحبت، پس از درخشش انیمیشن پسر دلفینی در ایران، روسیه و کشورهای مشترک المنافع، یک بار دیگر اهمیت خلاقیت و نوآوری در هنر- صنعت سینمای ایران برجسته شد.

به گزارش وبلاگ همصحبت، در واقع استفاده از خلاقیت، نوآوری و فناوری های به کار رفته در این انیمیشن نشان داد که داشتن یک ایده خوب، داشته های فرهنگی، تاریخی و اسطوره های ایرانی، فیلمسازان را در خلق یک اثر ماندگار یاری می نماید. معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری هم هفته گذشته با همکاری بنیاد سینمایی فارابی از راه اندازی خانه خلاق و نوآوری سینمایی اطلاع داد.

در واقع، این خانه ها می توانند تبدیل به بستری برای جوانان خوش فکر حوزه سینما شوند تا آنها بتوانند با بهره گیری از فناوری های روز جهان در ارائه محصولات سینمایی کوشش نمایند. پرویز کرمی، رئیس مرکز و دبیر ستاد فناوری های نرم و توسعه صنایع خلاق معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در گفت وگو با وبلاگ همصحبت معتقد است که هنر- صنعت سینمای ایران اکنون به شدت احتیاجمند بهره گیری از فناوری های مختلف و ایجاد زنجیره فراوری در این حوزه است.

فناوری و نوآوری چگونه می تواند سینمای ایران را متحول کند؟

فناوری و نوآوری با همه فرایندها، تفکرات، اکتشافات، دست ساخته ها و هر آنچه می توانیم از آن به عنوان تمدن یاد کنیم عجین است. ما در ارائه و معرفی دیدگاه ها، فرهنگ، هنر، اسطوره ها، فولکلور و ادبیات احتیاجمند استفاده از فناوری و نوآوری هستیم. سینمای ایران قابلیت های بسیاری دارد و پس از گذشت بیش از یک قرن از ورود سینما به ایران، این هنر- صنعت توانسته جایگاه خوبی در این حوزه در جهان باز کند. اما باوجود استفاده از تکنیک، روش، نوآوری ها، فناوری ها و سخت افزارها متأسفانه نتوانسته ایم در حدشأن و جایگاه خود، دستاورد مناسبی داشته باشیم.

مگر کشورهای دیگر از همین مواردی که گفتید استفاده نمی نمایند؟ پس چه چیزی باعث شده که ما با وجود بهره گیری از روش ها و فناوری های مشابه، جایگاه مناسبی در جهان نداشته باشیم؟

بسیاری از شرکت ها و دفاتر سینمایی در ایران نگاهی تک محصولی و تک بعدی به این حوزه دارند. یعنی یک دفتر سینمایی براساس یک فیلمنامه اقتباسی که به وسیله یک نویسنده یا یک مولف کارگردان نوشته شده، فیلمی را فراوری می نماید و با ابتدای پیشینی یا با انتهای پسینی کار زنجیره هنر- صنعت سینما کار چندانی ندارد. یعنی یک کارگردان مولف یک کاراکتر، یک داستان یا تعدادی سوژه خلق می نماید، اما پس از فراوری فیلم آنچه خلق نموده، رها می گردد. درحالی که در سینمای جهان اینطور نیست و یک بازارپردازی و یک چرخه فراوری بزرگ در حول و حوش هر فیلم شکل می گیرد. وقتی یک فیلم پیروز شد به تکرار چندباره برسد، در کنار فروش فیلم، کاراکترها و شخصیت های فیلم هم جهانی می شوند. اگرچه فرهنگ، ادبیات و اسطوره های ما مملو از سوژه ها، شخصیت ها و کاراکترهاست و شاید در برهه هایی آثار سینمایی به خوبی درخشیده، اما ماندگار نبوده اند. دلیلش هم این است که زنجیره فراوری فناورانه و نوآورانه و بهره گیری از نوآوری های روز در حوزه هنر- صنعت ایران به صورت بهینه وجود ندارد.

شما پیش از این، از تعبیر خام فروشی ادبیات استفاده نموده اید. برای جلوگیری از این اتفاق باید زیرساخت هایی داشته باشیم. در هنر-صنعت سینما، ما چه احتیاجهایی داریم؟

ما چیزی به نام یک شتاب دهنده سینمایی، یک مرکز نوآوری سینمایی، یک خانه خلاق و نوآوری سینما در کشور نداریم. درحالی که شرکت های بزرگ فیلمسازی و سینمایی جهان حداقل هر کدام بین 50 تا 60 شتاب دهنده در حوزه های مختلف دارند. این شرکت ها در واقع پلتفرمی دارند که نه فقط هزینه ها را کاهش و بهره وری را افزایش می دهد، بلکه برای اینکه این زنجیره را توسعه بدهند همزمان با کلید خوردن پیش فراوری فیلم، روی جنبه های مختلف آن کار می نمایند. لذا می بینید که اسطوره ها و کاراکترهای ادبیات ما در کشورهای دیگر نام عوض می نمایند و دوباره به ایران برمی گردند و مورد مصرف فرهنگی مردم قرار می گیرند. من از این اتفاق با عنوان خام فروشی ادبیات نام می برم. ما داشته های فرهنگی، تمدنی و ادبیات و آن ماده خامی را که برای فراوری یک فیلم خوب ضروری است، در اختیار داریم، اما متأسفانه نمی توانیم آن را به یک فرایند علمی، فناورانه و نوآورانه وارد و آن را تجاری سازی کنیم. ما خیلی از مواقع فیلم تاریخی می سازیم و غرب و کشورهای دیگر با سینما، تاریخ می سازند. تاریخ نداشته را با سینما می سازند. اسطوره های ناکجاآبادی، نامفهوم و ناپیدا خلق می نمایند و سپس به آن مفهوم می دهند. آواتارهایی درست می نمایند که بچه های ما آنها را قهرمان فرض می نمایند.

شخصیت فیلم ها و انیمیشن ها تبدیل به عروسک و اسباب بازی می شوند و درآمدهای چند صد میلیاردی برای کشور فراورینماینده به همراه دارند. آیا ما هم باید از همین روش ها استفاده کنیم یا روش های دیگری هم وجود دارد؟

ما در ابتدا باید این نقص و کامل نبودن زنجیره فراوری و برندینگ را که در سینمای ایران داریم، برطرف کنیم. سپس باید محیط ها و گروه هایی را آماده کنیم که حلقه های گمشده را شناسایی و برای برطرف آن اقدام نمایند. ما خانه های خلاق و نوآوری را به عنوان پلتفرمی که می تواند در حوزه فناوری های نرم جریان ساز باشد معرفی کردیم. در این راستا، نخستین خانه خلاق و نوآوری سینمای ایران را با مشارکت بنیاد سینمایی فارابی تاسیس می کنیم تا متخصصان حوزه علوم انسانی و علوم اجتماعی، فرهنگ و هنر در همه رسته ها بیایند و روی موضوع ایده تا محصول کار نمایند.

درباره خانه های خلاق و نوآوری سینما بیشتر شرح می دهید؟

خانه های خلاق و نوآوری در این حوزه ابتکار دارند. آنها محیط و فرایند را می شناسند و می توانند به خانواده بزرگ سینمای ایران یاری نمایند تا این زنجیره تکمیل گردد. برندینگ می تواند در قالب کاراکترها و شخصیت ها کار کند و آنها را وارد حوزه بازارپردازی کند. اگر قرار است کودک ما با اسباب بازی فرایند شخصیت سازی خودش را در جامعه شکل دهد، باید برای او به عنوان مثال، عروسک های هیپ داشته باشیم و به وسیله آنها آموزش و پرورش را منتقل کنیم. این اتفاق رخ نمی دهد، مگر اینکه در کودک ایجاد علقه گردد و این ایجاد علقه در شکل دهی به شخصیت های مطلوب و مورد نظر بچه ها و نوجوانان سرزمین ما مؤثر است.

سینما در آغوش فناوری

پرویز کرمی، رئیس مرکز و دبیر ستاد فناوری های نرم و توسعه صنایع در گفت وگو با وبلاگ همصحبت با اشاره به اینکه سینما بیشتر براساس خیال، تخیل و روح شاعری نویسنده و کارگردان شکل می گیرد، معتقد است که امروز، تکنولوژی در کنار کم کردن هزینه ها به شرکت های سینمایی یاری می نماید که ناممکن ها را ممکن نمایند. کرمی از تکنولوژی هایی چون واقعیت افزوده، واقعیت مجازی، سی جی آی و موشن کپشن نام می برد که به یاری کارگردانان و تهیه نمایندگان سینمای ایران آمده تا کارگردان و فیلمبردار نگویند، فلان کار شدنی نیست. او یادآوری می نماید که اگر کامپیوتر اختراع نمی شد خیلی از فیلم های خوبی که اکنون می بینیم قابلیت ساخته شدن نداشتند. پس اگر قرار است که سینمای ایران از شرایط فعلی به چند پله بالاتر ارتقا پیدا کند باید با فناوری و نوآوری نه آشتی، که ممزوج گردد و به عبارتی فناوری و نوآوری را با رویکرد دوست داشتن، خواستن و احتیاج در آغوش بگیرد. این اتفاق اگر بیفتد سینمای ایران ارتقای جهشی خواهد داشت.

مصاحبه: عمادالدین قنامی پناه